چکیده:

یاریگری اصطلاحی بین رشته‏ای در علوم اجتماعی و زیستی است،که به دلیل ماهیت خاستگاه این‏ علوم و وجود فرضیه‏های زمینه‏ای و جهان‏بینی و جوهرهء رقابتی حاکم بر جوامع غربی،نسبت به اهمیت‏ فوق العاده‏اش در زندگی اجتماعی و حتی زیستی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.مسایل یاد شده و پیچیدگی فی نفسه پدیده‏های اجتماعی،ابهام‏ها و اشکال‏های فراوانی را در تعریف‏های یاریگری و به‏ تبع آن در طبقه‏بندی‏های غالبا دوتایی آن به وجود آورده است.

کارهای میدانی تنی چند از مردم‏نگاران و مردم‏شناسان ایرانی،در چند دههء گذشته،خوشبختانه پایه‏ای‏ از توصیف‏های نسبتا دقیق و واقعی را فراهم ساخته است تا بتوان از آن پایگاه و منظر به نقد تعریف‏ها و طبقه‏بندی‏های موجود دست زد.

جان کلام نوشتهء حاضر این است که طبقه‏بندی‏های موجود فاقد ملاک و قدرت لازم برای جداسازی‏ ماهوی انواع یاریگری از یکدیگر می‏باشند اگرچه پس از طبقه‏بندی‏های جوهری اولیه،می‏توان و حتی‏ لازم است از همهء این‏گونه‏شناسی‏های غالبا دوتایی برای طبقه‏بندی‏های ثانویه و تدقیق کار سود جست. در پایان،مقاله اشاره‏ای به تحولات انواع جوهری یاریگری در طول تاریخ دارد.